Krowiak podwiniêty - Paxillus involutus (Fr.) Fr.
Rodzina: krowiakowate - Paxillaceae
|
[ Olszówka ] Owocnik: kapelusz ¶rednicy 5-15 (20) cm, p³owy, rdzawobr±zowy, ochrowobr±zowy, czerwonawobr±zowy, oliwkowy, pocz±tkowo wypuk³y, o brzegu silnie podwiniêtym, potem p³aski lub czêsto wklês³y, trochê lejkowaty, przewa¿nie z garbkiem w ¶rodku. Powierzchnia g³adka lub pokryta drobnymi ³useczkami, lepka w czasie deszczu, sucha i l¶ni±ca w czasie suchej pogody, przy brzegu niekiedy z rzadkimi ¿eberkami. Blaszki w±skie, gêste, barwy ¿ó³tego drewna lub oliwkowobr±zowawe, po uszkodzeniu plami±ce siê rdzawobr±zowo, zbiegajace po trzonie. Trzon do¶æ krótki, czêsto zwê¿ony w dole, wielko¶ci 5-8 x 1-2,5 cm, czasem nieco ekscentryczny, g³adki, ja¶niejszy od kapelusza. Mi±¿sz bladoochrowy, do¶æ twardy, o nieco kwaskowatym smaku i s³abym zapachu, niekiedy br±zowawy. Zarodniki wielko¶ci 8-18 x 4,5-6 µm, elipsoidalne, g³adkie, ochrowobr±zowawe. Wysyp równie¿ ochrowobr±zowawy. Wystêpowanie: w lasach li¶ciastych, mieszanych i iglastych, pod ró¿nymi drzewami (np. pod dêbem, brzoz±, olch±, sosn±, ¶wierkiem), latem i jesieni±, zwykle gromadnie. Warto¶æ: grzyb truj±cy, niegdy¶ wymieniany w atlasach i kluczach do oznaczania grzybów (polskich i zagranicznych) jako jadalny lub warunkowo jadalny. Obecnie uwa¿any za bardzo niebezpieczny gatunek gro¿±cy nawet ¶miertelnym zatruciem! Nie nale¿y go je¶æ nawet w ma³ej ilo¶ci! Zawiera substancjê, która mo¿e spowodowaæ niepo¿±dan± reakcjê autoimmunologiczn±. Organizm zaczyna produkowaæ przeciwcia³a przeciw w³asnym krwinkom, przez co dochodzi do niewydolno¶ci narz±dów. Uwaga: Paxillus involutus - to gatunek zbiorowy w obrêbie którego mamy: P. involutus s.str. (najczê¶ciej ze ¦w i Brz), wysyp oliwkowo-br±zowy, gleby ró¿ne (czêsty), P. vernalis (z Brz), wysyp czerwono-br±zowy, na piachu, P. validus (Lp, Tp, Gb), wysyp oliwkowo-br±zowy, na ¿yznych glebach, P. obscurisporus (Jd, Lp, Lsz, Db), wysyp czerwono-br±zowy, na ¿yznych glebach. Literatura:
- Barbara Gumiñska, W³adys³aw Wojewoda - "Grzyby i ich oznaczanie" |
| Ko³obrzeg: | Mirocice |
| gm. Ustronie M.: | Ko³obrzeski Las |