Wstecz

Wstecz ][ Katalog ][ Dalej ]


Barszcz Sosnowskiego - Heracleum sosnowskyi (Manden.)
Rodzina: selerowate - Apiaceae


Barszcz Sosnowskiego

[ Barszcz mantegazyjski - Heracleum mantegazzianum Sommier & Levier (1895) ]
Dorasta od 1 do 4 m. Liście pierzasto-dzielne, składające się z dość szerokich i przeważnie tępo zakończonych odcinków. Kwiaty zebrane w gęsty i bardzo duży baldach. Jest bardzo podobny do barszczu Mantegazziego, który ma liście bardziej podzielone na węższe i ostro zakończone odcinki.
Zwraca się uwagę zwłaszcza na listek szczytowy, który u barszczu Sosnowskiego jest szerszy i bardziej zaokrąglony niż u barszczu Mantegazziego - tu jest on bardziej wysmukły i zaostrzony. Pęd kwiatowy (łodyga) powstaje zazwyczaj w 2-3 roku wegetacji lub później. Łodyga okrągła, bruzdowana, słabo owłosiona, na jej powierzchni znajdują się charakterystyczne fioletowawe plamki, u podstawy osiąga średnicę ok. 5-12 cm. Jest pusta w środku.
Kwiatostany - duże wielkopromieniowe, lekko wypukłe baldachy (największy na osi pędu głównego 30-80 cm i kilkadziesiąt mniejszych), złożone są na ogół z kilkudziesięciu baldaszków. Kwiaty białe lub czasem różowawe. Wydzielają charakterystyczny zapach kumaryny. Wśród różnic pomiędzy gatunkami wyróżnia się kształt dysku miodnikowego (zaokrąglony u Heracleum sosnowskyi i stożkowaty u Heracleum mantegazzianum) oraz długość zarodka (0,6-0,8 mm u Heracleum sosnowskyi i 0,8-1 mm u Heracleum mantegazzianum. Kwitnienie - VI-VII
Owoc - rozłupnia, rozpada się w chwili dojrzenia na dwie płaskie rozłupki. Na początku (lipiec) są zielone, później stają się brązowe/oliwkowe z wyraźnie widocznymi kanałami olejowymi. Wielkość i kształt owocków oraz nieco różna długość smug (kanałów wydzielniczych) bardziej wydłużone u Heracleum mantegazzianum (powyżej 10 mm), a u Heracleum sosnowskyi - 9-15 mm długości.
Różnice w cechach diagnostycznych dotyczące budowy liści, kwiatostanów, czy owoców są często trudne do zauważenia w praktyce. Wśród specjalistów nie brak głosów, że oba gatunki należy traktować jako odmiany jednego gatunku.

Roślina zaliczona do gatunków inwazyjnych.
Wpisana na listę inwazyjnych gatunków obcych zagrażających UE.



Oba barszcze mają działanie toksyczne i alergizujące. Włoski na łodygach i liściach wydzielają parzącą substancję, która zawiera furanokumaryny. Te szkodliwe właściwości ujawniają się w wysokich temperaturach i przy dużej wilgotności powietrza. Powoduje u ludzi - zapalenie skóry (fotodermatozę), powstawanie pęcherzy, zapalenie spojówek. Uczulenie skóry podobne jest do oparzenia, w wyniku którego powstają trudno gojące się rany.
Nawet w razie podejrzenia kontaktu z barszczem Sosnowskiego, trzeba zmyć skórę bardzo dużą ilością letniej wody z mydłem. Koniecznie unikać słońca przez nie mniej niż 48 godzin. To bardzo ważne, bo promieniowanie słoneczne przyspiesza i intensyfikuje proces łączenia się furanokumaryn z ludzkim DNA.

Jeśli pojawią się objawy oparzeń trzeba niezwłocznie iść do lekarza. Dotyczy to wszystkich, bo rany mogą być głębokie i źle się goić. Co więcej - szczególnie zagrożone są dzieci i osoby cierpiące na przewlekłe choroby. U nich oparzenia barszczem Sosnowskiego mogą stać się nawet przyczyną śmierci.



Kołobrzeg: Szuwary, wilgotne łąki, przytorza; przytorze i nasyp kolejowy w kierunku na Stramnicę, przy torach kolejowych w Podczelu (Ziarnek 1997), wilgotne łąki na E od ul. B.Krzywoustego i fabryki mat. budowlanych, szuwary na W od Podczela przy drodze (oddz. 5k) i przylegające szuwary.
gm. Kołobrzeg: Pobocza dróg - droga za żwirownią w Obrotach
gm. Ustronie M.: Zadrzewienia śródpolne, pobocza dróg - Kukinia - okolice oczka IX, obrzeże zagłębienia śródpolnego na E od Rusowa, pobocze drogi na E od przejazdu kolejowego w Gwiździe, droga z Rusowa do Łasińskiego Lasu, obrzeże grądu na N od Kukini; zakrzaczenia nad strumieniem przyległe na SE do oddz. 48 Kołobrzeskiego Lasu