Tajęża jednostronna - Goodyera repens (L.) R. Br.
Rodzina: storczykowate - Orchidaceae
Bylina. Jest niewielką rośliną (do 30 cm wysokości) o zielonym, miękko owłosionym pędzie, zimozielonych, srebrzystozielonych liściach zebranych w rozetę oraz niepozornych, białożółtych kwiatach. Rośnie w lasach sosnowych i świerkowych, na glebach świeżych, ubogich i umiarkowanie żyznych, o kwaśnym odczynie. Liście tajęży zachowują się przez całą zimę, znosząc nawet mrozy do -15 st. C. Kwitnie w lipcu i sierpniu.
W Polsce występuje w Sudetach i Karpatach po regiel górny, oraz na dość licznych stanowiskach na Pomorzu i w północno-wschodniej Polsce. Tajęża rośnie w miejscach cienistych, najczęściej na glebach rdzawych, brunatnych i bielicowych oraz bielicach utworzonych z piasków luźnych lub słabo gliniastych. Są to gleby kwaśne i bardzo kwaśne, suche do słabo wilgotnych, ubogie w składniki pokarmowe. Jest gatunkiem charakterystycznym acydofilnych borów szpilkowych z klasy Vaccinio-Piceetea. W górach występuje w jedlinach i borach świerkowych, na niżu rośnie w borach sosnowych, zwłaszcza w borze bażynowym, wyjątkowo w grądach. Populacje tajęży są zwykle małe, złożone z kilku do kilkunastu osobników.
Jest to roślina wyróżniająca dla zespołu boru bażynowego na zachodnim odcinku wybrzeża Bałtyku.
Objęty ścisłą ochroną gatunkową
Czerwona lista roślin (2016); status NT (bliski zagrożenia)
Cenny dla Pomorza Zachodniego; V (narażony)
Literatura:
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin
Kołobrzeg: | Kołobrzeg (Müller 1898) - nie odnaleziony (Bosiacka 2001); w lesie na wydmach na wysokości ul. Plażowej w zachodniej części miasta (Dylawerski 2009); |
gm. Kołobrzeg: | Las nadmorski sosnowy pomiędzy Dźwirzynem a Grzybowem m.in. bór bagienny oddz. 204a; bór bażynowy na N od oddz. 204a, w W części oddz. 205b, na N od oddz. 205, na N od oddz. 206, w oddz. 206d, 205d, na N od oddz 206a |
|
Mapa: Rozmieszczenie tajęży jednostronnej w borach bażynowych na zachodnim wybrzeżu Polski (B.Bosiacka 2005 r. [15]) |
|