Smardz jadalny - Morchella esculenta (Pers.)
Rodzina: smardzowate - Morchellaceae
|
Owocnik: kapelusz wysokości 3-10 cm, przeważnie jasnobeżowy do ochrowego, jednak również szary do prawie czarnego, owalny, okrągławy lub zaostrzony. Płonne krawędzie jamek ułożone nieregularnie. Trzon biały, kremowy do żółtego, na powierzchni otrębiasty. Zarodniki 16-23 x 11-14 µm.
Występowanie: IV-V; w lasach liściastych i mieszanych, w łęgach, na brzegach strumieni pod jesionami, na nienawożonych łąkach, zazielenionych wysypiskach; dość częsty. Wartość: jadalny, jeden z najcenniejszych grzybów spożywczych o przyjemnym aromacie. Nadaje się do przyrządzania w stanie świeżym i do suszenia. Nie wolno go zbierać (chroniony). Uwaga: Proces rozmnażania grzyba prawdopodobnie wygląda następująco: z zarodników wytwarza się grzybnia, która rozrasta się z szybkością do 10 cm na dzień. Gdy grzybnia natknie się na fizyczna przeszkodę lub zostanie poddana szokowi jak powódź, ogień, roboty ziemne - zamienia się w "sclerotium". Jest to bryłka wielkości od kilku milimetrów do kilkunastu centymetrów, gdy wilgotna jest śliska a wysuszona podobna jest do pumeksu. Kolor rożni się w zależności od gatunku smardzów. "Sklerotia" może być wysuszona na wiór, leżąc uśpiona przez 80-100 lat, a gdy warunki są odpowiednie zamienia się w grzyba lub grzybnię. Do 30.09.2014 r. objęty był ścisłą ochroną gatunkową. Objęty częściową ochroną gatunkową Czerwona lista grzybów; status R - rzadki Literatura: - Ewald Gerhardt - "Grzyby. Wielki ilustrowany przewodnik" - Beata Bosiacka - "Smardz jadalny Morchella esculenta i naparstniczna stożkowata Verpa conica na wydmie nadmorskiej w Kołobrzegu" - Przegląd Przyrodniczy Tom XI Zeszyt 1 str. 85 z 2000 r. Publikacje:
- Kujawa A., Gierczyk B. 2012. Rejestr gatunków grzybów chronionych i zagrożonych w Polsce. Część VI. Wykaz gatunków przyjętych do rejestru w roku 2010. Przegląd Przyrodniczy 23(4): 3-59 |
| Kołobrzeg: | Wydmy usypane na klifie w Ekoparku Wschodnim, nieliczne owocniki na odsłoniętym piasku - maj 1999 r. (B.Bosiacka [bibl.30]), cztery owocniki przy ścieżce rowerowej przy W granicy Ekoparku (7.05.2010), 10 owocników koło ścieżki rowerowej na W od kładki (14.05.2010), 6 owocników przy ścieżce rowerowej na E od kładki (5.05.2012) |