Wstecz

Miasto Kołobrzeg

Park im. Aleksandra Fredry

Park im. Aleksandra Fredry o powierzchni 26,7 ha położony jest wokół Amfiteatru. Zajmuje teren pomiędzy ulicami: Aleksandra Fredry, 4. Dywizji Wojska Polskiego i Antoniego Sułkowskiego. Założony został na przełomie XIX i XX w. jako "Park na Wilczym Wzgórzu (Wolfbergs Park)". Jest to park o charakterze krajobrazowym typu obwodniowego. Posiadał charakterystyczny motyw obwodnicy podwójnej, prowadzonej po obrzeżu terenu parkowego. Był to układ ogrodowy zastosowany przez planistów francuskich, rozpowszechniony od II połowy XIX wieku w wielu krajach Europy.
Park w części jest trudnodostępny i podmokły, zawiera także historyczne ślady po dawnym Forcie Wilczym, gdzie później zbudowano Teatr Leśny (1925 r.) a obecnie Amfiteatr. W centrum parku występuje oczko wodne wskazujące na bardzo wysoki poziom wód gruntowych i nieprzepuszczalne podłoże.
Główne wejście do parku mieściło się od strony ulicy IV Dywizji W.P. (dawniej: Hazenbietscher Weg). Poza tym boczne wejścia parkowe znajdowały się na krańcu północnym i zachodnim parku, przy alei biegnącej południowym krańcem Parku Nadmorskiego, przy Kamiennym Szańcu i dalej w kierunku wschodnim.
W wyniku ogrodzenia terenu campingu dawne główne wejście na teren parku zostało zlikwidowane.
Park wpisany jest jako zabytek do rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (Nr rej. 927/76).

Drzewostan parku charakteryzuje się dużą różnorodnością głównie gatunków rodzimych i niewielką ilością gatunków obcych. Są to gatunki lubiące gleby żyzne wilgotne a nawet czasowo podmokłe.

Mapa: Park im. Aleksandra Fredry
Mapa: Park im. Aleksandra Fredry

Spośród drzew rodzimych w parku występują: buk zwyczajny, brzoza brodawkowata, brzoza omszona, dąb szypułkowy i grab pospolity, jesion wyniosły, olsza czarna i olsza szara, lipa drobnolistna, klon zwyczajny, klon jawor i klon polny, wiąz górski (brzost), wiąz pospolity i wiąz szypułkowy (limak) a także różne gatunki wierzb i pojedyncze, potężne topole czarne osiągające do 500 cm w obwodzie. Ponadto rosną tu również biało kwitnące robinie akacjowe, dąb bezszypułkowy, którym wysadzona jest ul. Gen. Sułkowskiego, topole białe, jodła pospolita, świerk pospolity i modrzew europejski.

Wśród gatunków obcego pochodzenia wymienić można: cypryśniki błotne, pochodzące z terenów bagnistych południowo-wschodnich wybrzeży Atlantyku w USA. Wytwarzają one tzw. pneumatofory czyli korzenie oddechowe wyrastające w górę ponad grunt. Spośród 6-ciu tu rosnących, dwa cypryśniki o obwodach 210 i 150 cm oraz wysokości 20 i 14 metrów uznano jako pomniki przyrody.
Rosła tu dawniej jodła kalifornijska o obwodzie 260 cm i wysokości 35 m także uznana jako pomnik przyrody. Obecnie nieistniejąca, powalona przez wiatr kilka lat temu, jednak widnieje nadal w niektórych rejestrach i na kartach wydawnictw turystycznych.
W pobliżu Amfiteatru spotkamy grupę skrzydłoorzechów kaukaskich o malowniczym pokroju i dekoracyjnych warkoczach owoców do 50 cm długości. Naturalne odnowienia gatunku świadczą o sprzyjającym środowisku dla niego. Występuje też dąb błotny, dąb burgundzki, kasztanowiec zwyczajny, klon czerwony, sosna czarna i sosna rumelijska z Bałkanów, a także pojedyncze żywotniki zachodnie ukryte w gęstwinie drzew. Do ciekawostek zaliczyć można rosnące tu dwie ogromne choiny zachodnie, które trudno odróżnić od innych iglastych drzew w parku. Z iglastych rosną tu: unikatowa hybrydowa jodła o łacińskiej nazwie Abies x insignis otrzymana ze skrzyżowania jodły kaukaskiej i jodły hiszpańskiej, świerk sitkajski rodem z zachodnich wybrzeży Ameryki Północnej oraz daglezja zielona, jedno z najwyższych drzew na świecie, które w swojej ojczyźnie - w zachodniej części Ameryki Północnej dorasta do 100 m wysokości i 4 m średnicy.
Park im. Aleksandra Fredry - układ historyczny
Park im. Aleksandra Fredry - plan parku z 1906 r.


Ul. Sułkowskiego - dęby bezszypułkowe
Ul. gen. Antoniego Sułkowskiego - dęby bezszypułkowe

W podszycie, czyli dolnym piętrze roślinności dostrzec można krzewy: czeremchę pospolitą, kruszynę, szakłak pospolity, dereń rozłogowy, trzmielinę zwyczajną, leszczynę pospolitą, porzeczkę czerwoną, porzeczkę alpejską, jarząb pospolity, głogi, jeżynę. Do ciekawostek należy borealny gatunek maliny okazałej o jasnofioletowych kwiatach i łacińskiej nazwie Rubus spectabilis oraz kalina koralowa. Rośnie też bez czarny o czarnych, zebranych w kiście jagodach a także sporadycznie występujący na północy kraju bez koralowy owocujący jagodami czerwonymi.

Jest to imponujący zestaw roślin tworzących bardzo urozmaicony gatunkowo, sędziwy drzewostan, pełen przyrodniczych ciekawostek.

Ciąg pieszy przy ul. Aleksandra Fredry - buki wschodnie
Ciąg pieszy przy ul. Aleksandra Fredry - buki wschodnie i pospolite

Park stanowi ostoję wielu ptaków śpiewających, których śpiew i niezwykłe ubarwienie możemy podziwiać w ciepłe wiosenne i letnie dni. Są tu tereny lęgowe ok. 48 gatunków ptaków. Występują tu między innymi: krzyżówka, grzywacz, sierpówka, puszczyk, krętogłów, dzięcioł duży, sosnówka, piegża, kos, raniuszek, makolągwa, mysikrólik, zniczek.

Wczesną wiosną, gdy przyroda daje pierwsze oznaki życia, w podszycie zakwitają: ziarnopłon, zawilce gajowe i zawilce żółte.

Nieprzyjemne wrażenie sprawia działalność człowieka. Widać tu walające się śmieci, puszki, butelki po napojach alkoholowych, ślady po ogniskach oraz zwieszające się z drzew liny, które młodzież montuje dla zabawy. Napotkać można nadpalone pnie potężnych świerków sitkajskich a także ślady nacinania daglezji zielonej za pomocą piły. W miesiącach letnich park, a w szczególności gęsto zakrzaczone miejsca pełnią rolę szaletu. Na nic zdaje się Regulamin Porządkowy obowiązujący w parku skoro nie jest wzmocniony działaniem odpowiednich służb. Wizyty Straży Miejskiej tutaj do częstych nie należą. Nie służy parkowi utrzymywanie go w stanie naturalnym, bez zabiegów pielęgnacyjnych i prześwietleń. Ścieżki spacerowe są zaniedbane i zdewastowane działaniem domorosłych "specjalistów". Szkoda, że tak uroczy zakątek pozostawiony jest własnemu losowi.
Mimo to, zachęcam jednak do spacerów po parku o każdej porze roku. Bezpośredni kontakt z przyrodą jest bardzo dobrą formą relaksu.