Dorzecze Regi

Mapa: Dorzecze Regi w granicach powiatu

Obszar obejmuje swymi granicami dolinę Regi od Trzebiatowa do jej obszarów źródłowych oraz szereg dolin dopływów: Starej Regi, Brzeźnickiej Węgorzy, Piaskowej, Sępólnej, Uklei, Rekowy i Mołstowej. Z łącznej długości 172 km, w obszarze znajduje się ok. 160 km długości Regi. Przez obszar obejmujący 15,2 tys. ha przepływają wody ze zlewni obejmującej 272,5 tys. ha. Granice obejmują doliny rzeczne (dno wraz ze zboczami) z wyłączeniem terenów z zabudową, w obrębie których obszar ogranicza się w zasadzie do koryta rzecznego. W niektórych miejscach granice obszaru wychodzą poza dolinę rzeczną w celu włączenia przylegających do doliny wyjątkowo cennych kompleksów siedlisk przyrodniczych zwykle bagiennych (np. okolice jeziora Ołużna gm. Świdwin, torfowiska k. Międzyrzecza gm. Sławoborze) lub leśnych (np. kompleks leśny m. Rycerzewkiem i Jeleninem gm. Ostrowice). Inne odstępstwa wiążą się z dostosowaniem przebiegu granic do ewidencji geodezyjnej oraz z rozmieszczeniem siedlisk przyrodniczych.

Dolina rzeczna jest w ogromnej większości mozaiką terenów leśnych i rolniczych, przerwaną kilkoma zespołami zwartej zabudowy miejskiej: Świdwina, Łobza, Reska, Gryfic. Sama rzeka przegrodzona jest w kilku miejscach zabudową hydrotechniczną, co powoduje, że na ponad 2/3 długości rzeki niedostępna dla ryb wędrownych.
W obrębie obszaru w górnej części doliny Regi znajdują się dobrze zachowane kompleksy źródliskowe, wilgotne i świeże łąki oraz jeziora rozrzucone wśród lasów. Na zboczach doliny w wielu miejscach wykształca się kwaśna buczyna i grądy subatlantyckie. W środkowym odcinku dolina przecina tereny morenowe o zróżnicowanej rzeźbie terenu. Na dnie doliny wykształcają się tu miejscami rozległe lasy łęgowe i torfowiska. Na zboczach dolin liczne są kompleksy źródliskowe. W dolnym biegu Regi dolina przecina tereny głównie rolnicze obejmując duże powierzchnie łąk i zbiorowisk zaroślowych.
Rega jest jedną z najdłuższych rzek polskich wpadających bezpośrednio do Bałtyku, zachowując jednocześnie prawie w całej swej długości charakter cieku łososiowego. Charakterystyka morfologiczna tej rzeki sprawia, że znajdują tam dobre warunki bytowania ryby łososiowate i karpiowate reofilne. Dorzecze Regi jest przy tym niejednorodne pod względem stopnia przekształceń antropogenicznych. Dolny bieg rzeki został silnie zmieniony przez melioracje, a przede wszystkim zabudowę hydrotechniczną; cechy rzeki o naturalnym przebiegu zauważalne są dopiero powyżej miejscowości Resko. Szczególnego znaczenia nabierają w tej sytuacji dopływy Regi, które w ogromnej większości pozostawiono w stanie pierwotnym, co pozwala egzystującym tam populacjom ryb na zachowanie dobrostanu.

Rega ma ogromne znaczenia jako nieliczna z polskich rzek, do których na tarło wchodzi łosoś. Niestety zabudowa hydrotechniczna głównego koryta i części dopływów sprawia, że łosoś podczas swojej wędrówki dopływa tylko do okolic Rejowic na Redze oraz Rzesznikowa na Mołstowej, natomiast co bardzo ważne, w całości dostępna jest dla niego Struga Lubieszowska, gdzie zresztą notuje się co roku sporą liczbę gniazd tarłowych. Poza tym znane tarliska znajdują się jeszcze w Redze poniżej zapory w Rejowicach, a także w Gryficach pod zaporą i Trzebiatowie (między mostami i przy ujściu Młynówki) oraz w Mołstowej w okolicy ujścia potoku Brodziec. Typowo górski charakter dopływów i górnego odcinka koryta Regi sprawia, że świetne warunki do bytowania i rozmnażania mają tam głowacz białopłetwy i minogi, natomiast miejsca o twardym, piaskowym dnie, ale z dużo wolniejszym przepływem chętnie zasiedlają kozy i larwy minogów.

RYBY wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG
minóg strumieniowy, minóg rzeczny, łosoś szlachetny, różanka, koza, głowacz białopłetwy.

BEZKRĘGOWCE wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG
skójka gruboskorupowa, zalotka większa, czerwończyk nieparek, jelonek rogacz, pachnica próchniczka, kozioróg dębosz.

Inne ważne gatunki zwierząt i roślin
RYBY: troć wędrowna, certa.

ROŚLINY: czerniec gronkowy, przywrotnik prawie nagi, czosnek niedźwiedzi, arcydzięgiel litwor, ukwap dwupienny, pajęcznica gałęzista, owsica omszona, drżączka średnia, trzcinnik prosty, rzęśl hakowata, dzwonek szerokolistny, rzeżucha leśna, turzyca tunikowa, turzyca strunowa, turzyca obła, turzyca łuszczkowata, turzyca bagienna, rogatek krótkoszyjkowy, czartawa drobna, czartawa pośrednia, konwalia majowa, kokorycz wątła, kokorycz pełna, głóg jednoszyjkowy, paprotnica krucha, kukułka krwista, kukułka szerokolistna, wawrzynek wilczełyko, widlicz spłaszczony, rosiczka okrągłolistna, rosiczka długolistna, nerecznica grzebieniasta, ponikło igłowate, ponikło skąpokwiatowe, bażyna czarna, kruszczyk rdzawoczerwony, kruszczyk szerokolistny, wełnianka szerokolistna, kostrzewa leśna, kruszyna pospolita, śnieżyczka przebiśnieg, marzanka wonna, manna długoząbkowa, manna gajowa, bluszcz pospolity, kocanki piaskowe, sit tępokwiatowy, łuskiewnik różowy, bagno zwyczajne, listera jajowata, lobelia dortmanna, wiciokrzew pomorski, kosmatka gajowa, widłak jałowcowaty, widłak goździsty, tojeść gajowa, ślaz zygmarek, rukiew wodna, gnieźnik leśny, grążel żółty, grzybienie białe, wilżyna ciernista, gnidosz błotny, podkolan biały, podkolan zielonawy, krzyżownica zwyczajna, kokoryczka okółkowa, rdest wężownik, paprotka zwyczajna, rdestnica alpejska, pierwiosnek lekarski, gruszyczka zielonawa, jaskier wielki, porzeczka czarna, szczaw gajowy, karmnik kolankowaty, bagnica torfowa, bniec czerwony, jeżogłówka najmniejsza, gwiazdnica bagienna, rutewka mniejsza, błyszcze włoskowate, koniczyna pagórkowa, pływacz pośredni, pływacz drobny, borówka bagienna, kozłek dwupienny, kozłek bzowy, dziewanna firletkowa, dziewanna drobnokwiatowa, przetacznik długolistny, przetacznik górski, kalina koralowa, wyka zaroślowa, wyka leśna, barwinek pospolity.